ပိတ္ပင္ခံ စာအုပ္မ်ား

ျပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာလတုန္းက အေမရိကန္သမၼတကေတာ္ မယ္လာနီယာ ထရမ့္ပ္ဟာ Dr. Seuss ပံုျပင္စာအုပ္ေတြကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတစ္လႊားက ေက်ာင္းေတြကို လွဴဒါန္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းက သူမလွဴဒါန္းတဲ့ ပံုျပင္စာအုပ္ေတြကို လက္ခံဖို႔ ျငင္းဆိုခဲ့တာနဲ႔ ၾကံဳခဲ့ရပါတယ္။

အဲဒီေက်ာင္းက ျပန္စာမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ကေတာ့ Dr. Seuss ပံုျပင္စာအုပ္ေတြမွာ “လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈအေၾကာင္းအရာေတြ၊ ကယ္ရီေကးခ်ား ရုပ္ေျပာင္ေတြနဲ႔ အႏၱရာယ္ရွိတယ္လို႔ ယူဆရတဲ့ အေၾကာင္းအရာေဖာ္ျပခ်က္ေတြ” ပါဝင္ေနလို႔ပါတဲ့။ ဒါဟာ Dr. Seuss စာအုပ္ေတြအတြက္ ပထမဆံုးအၾကိမ္ ပိတ္ပင္တားဆီးခံရတာေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါဟာ သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ ပိတ္ပင္တားဆီးခံခဲ့ရတဲ့ စာအုပ္ေပါင္းမ်ားစြာရဲ႕ အျဖစ္အပ်က္ေတြထဲကမွ တစ္ခုသာျဖစ္ပါတယ္။

နာမည္ေက်ာ္ စာေရးဆရာ ေရး ဘရတ္ဒ္ဘူရီက “စာအုပ္ဆိုတာ က်ည္ျဖည့္ထားတဲ့ ေသနတ္တစ္လက္ပဲ” လို႔ သူ႕ရဲ႕ ေခတ္လြန္ဆန္းက်ယ္ဝတၳဳရွည္ Fahrenheit 451 ထဲမွာ ထည့္ေရးခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒီစာအုပ္ဟာဆိုရင္လည္း ေအာင္ျမင္မႈၾကီးၾကီးမားမားရခဲ့သလို အေမရိကန္ႏုိ္င္ငံ တစ္လႊားမွာ ေက်ာင္းသားမိဘေတြ ေက်ာင္းေတြနဲ႔ အၾကီးအက်ယ္ ထိပ္တုိက္ရင္ဆိုင္ျခင္းခံခဲ့ရျပီးေတာ့ အေတာ္ပြဲဆူေစခဲ့တဲ့ စာအုပ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္လည္း “စာေပဟာ အသိဥာဏ္ကို ျမင့္မားေစတယ္” ၊ “ပညာျမင့္မွ လူမ်ိဳးတင့္မယ္” ဆိုတဲ့စကားေတြ ရွိေပမယ့္ အေၾကာက္တရားအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ကမၻာေပၚမွာ ႏို္င္ငံအလိုက္ အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ိဳးစံုနဲ႔ ပိတ္ပင္ခဲ့တဲ့စာအုပ္ေတြ ရွိပါတယ္။ အေတြးအေခၚအယူအဆျမင့္မားသြားမွာကို စိုးရိမ္တဲ့ အတြက္ ပိတ္ပင္တာမ်ိဳးရွိသလို ကိုယ္က်င့္တရားပ်က္ယြင္းေစတယ္၊ စိတ္ဓါတ္ကိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေစတယ္ ဆိုၿပီး ပိတ္ပင္တာမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။ အလိမၼာစာမွာရွိတယ္ဆိုေပမယ့္ အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ေစတဲ့ စာအုပ္ေတြလည္း ရွိပါတယ္။

သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ ႏိုင္ငံအလိုက္စာအုပ္အမ်ိဳးအမ်ိဳးကို အယူအဆအမ်ိဳးအမ်ိဳးနဲ႔ ႏွစ္ေပါင္းအေတာ္ၾကာေအာင္ အပိတ္ပင္ခံခဲ့ေပမယ့္ အထင္ရွားဆံုး ပိတ္ပင္ခံရတဲ့ စာအုပ္စာရင္းမွာေတာ့ သမၼာက်မ္းစာက ထိပ္ဆံုးကပါပဲ။ သမၼာက်မ္းစာ (The Bible) ကို စာအုပ္အေနနဲ႔ ၁၄၄၀ မွ စတင္ထုတ္ေဝျဖစ္တာပါ။ သမုိင္းတစ္ေလွ်ာက္ ကမၻာေပၚမွာ အေရာင္းရဆံုး စာအုပ္လည္းျဖစ္တဲ့ ဒီစာအုပ္ကို အရင္ဆိုဗီယက္ႏိုင္ငံေဟာင္း (USSR) က ၁၉၂၆ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၅၆ ခုႏွစ္အထိ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ၾကာေအာင္ ပိတ္ပင္ထားခဲ့ဖူးပါတယ္။ အီသီယိုးပီးယား (Ethiopia) ႏိုင္ငံမွာ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္က တားျမစ္ျခင္းခံခဲ့ၿပီး ေရေၾကာင္းလမ္းကေနတစ္ဆင့္ ဘုရားေက်ာင္းေတြကို ပို႔လုိက္တဲ့ သမၼာက်မ္းစာ အုပ္ေရ ၄၀၀၀၀ ေက်ာ္ဟာ ထိန္းသိမ္းျခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ကားလ္မတ္နဲ႔ ဖရိုင္းဒရစ္ခ်္ အိန္ဂ်ယ္တုိ႔ ေရးသားျပီး ၁၈၄၈ ခုႏွစ္က ထုတ္ေဝခဲ့တဲ့ ကြန္ျမဴနစ္ေၾကျငာစာတမ္း (The Communist Manifesto) စာအုပ္ကိုေတာ့ တူရကီႏိုင္ငံမွာ ၁၈၄၈ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၃ ခုနွစ္အထိ ၁၆၅ ႏွစ္ၾကာေအာင္ ပိတ္ပင္ခဲ့ပါတယ္။ ကြန္ျမဴနစ္အေတြးအေခၚေတြ ပ်ံ႕ႏွံ႕ေစတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ပါ။

၁၉၀၃ ခုႏွစ္မွာ ဂ်က္ လန္ဒန္ေရးသားခဲ့တဲ့ The Call of The Wild (အရိုင္းေခၚသံ) စာအုပ္ကိုေတာ့ ဂ်ာမဏီမွာ နာဇီတို႔ ႀကီးစိုးခဲ့တဲ့ ၁၉၃၃ ခုနွစ္ကေန ၁၉၄၅ ခုႏွစ္အတြင္း ပိတ္ပင္ခဲ့ပါတယ္။ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ အစြန္းေရာက္ တယ္၊ ေတာ္လွန္ခ်င္တဲ့စိတ္ကို အားေပးလို႔ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ပါ။

ေနာက္ထပ္ ပိတ္ပင္ခံရတဲ့ နာမည္ေက်ာ္ စာအုပ္က Ulysses ပါ။ Ulysses ဆိုတာက ေရာမလို ေခၚတာပါ။ အဂၤလိပ္လိုဆိုရင္ေတာ့ Odysseus လို႔ေခၚၿပီး ဂရိဒ႑ာရီလာ သူရဲေကာင္းတစ္ဦးရဲ႕ နာမည္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစာအုပ္ကို ဂ်ိမ္းစ္ ဂၽြဳက္စ္ေရးသားၿပီး ၁၉၂၂ ခုႏွစ္မွာ ထုတ္ေဝခဲ့မယ့္ ၿဗိတိသွ်ႏိုင္ငံမွာေတာ့ လိင္အသားေပးလြန္းတယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ ၁၉၂၂ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၃၀ ခုႏွစ္အထိ ၈ ႏွစ္ၾကာေအာင္ ပိတ္ပင္ခဲ့ပါတယ္။

ရက္ဒ္ကလစ္ဖ္ ေဟာလ္ရဲ႕ The Well of Loneliness ကေတာ့ လိင္တူခ်စ္ႀကိဳက္မႈကို အသားေပးေဖာ္ျပထားတဲ့စာအုပ္လို႔ နာမည္တပ္ျခင္းခံရျပီး အေစာပိုင္းကာလေတြတုန္းက လိင္တူကိစၥကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ကိုင္တြယ္ခဲ့တဲ့ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံမွာ ၁၉၂၈ ခုနွစ္ကေန ၁၉၄၉ ခုႏွစ္အထိ ၂၁ ႏွစ္ၾကာေအာင္ ပိတ္ပင္ခံခဲ့ရပါတယ္။ လိင္တူအခြင့္အေရး ၾကိဳးပမ္းမႈေတြေပၚေပါက္လာျပီးေနာက္ပိုင္း ၁၉၄၉ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ျပန္လည္ထုတ္ေဝခြင့္ရခဲ့ပါတယ္္။ သူနဲ႔အတူပိတ္ပင္ခံခဲ့ရတဲ့ ဒီ၊ အိတ္ခ်္၊ ေလာရင့္စ္ရဲ႕ Lady Chatterley’s Lover စာအုပ္ကေတာ့ The Well of Loneliness ေလာက္ကံ မေကာင္းခဲ့ပဲ ၁၉၆၀ မွ ျပန္ထုတ္ေဝခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။

Gone with the Wind ကို ေလရူးသုန္သုန္ဆိုၿပီး ဆရာျမသန္းတင့္ ဘာသာျပန္ဆိုခဲ့ျပီးေတာ့ ကမၻာမွာေရာ ျမန္မာမွာပါ အၾကီးအက်ယ္ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီစာအုပ္ကို ဆရာမ မာဂရက္ မစ္ခ်ယ္က ၁၉၃၆ ခုႏွစ္မွာ ေရးသားခဲ့တာပါ။ အဲဒီ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္မွာပဲ ကြန္ျမဴနစ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈကို ထိခိုက္ေစတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ ရုရွားႏိုင္ငံက ပိတ္ပင္ခဲ့တာ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ထိပါပဲ။ ၆၅ ႏွစ္တိတိၾကာပါတယ္။

ဒီလိုပါပဲ ကြန္ျမဴနစ္အသုိင္းအဝိုင္းကို တုန္လႈပ္ေစတဲ့ တျခားစာအုပ္တစ္အုပ္က ေဂ်ာ့ဂ်္ အိုဝဲလ္ရဲ႕ Animal Farm ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ဒီစာအုပ္ကိုေတာ့ သခင္ဘေသာင္းက ေျခေလးေခ်ာင္းေတာ္လွန္ေရးဆိုၿပီး ဘာသာျပန္ဆိုဖူးပါတယ္။ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ကို သေရာ္တဲ့စာအုပ္ျဖစ္သလို အက်င့္ပ်က္ေနတဲ့ တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ေလွာင္ေျပာင္တဲ့ စာအုပ္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ က်ဴးဘားနဲ႔ တရုတ္ႏိုင္ငံမွာ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ကေန ယေန႔အခ်ိန္အထိ ပိတ္ပင္ထားဆဲျဖစ္ပါတယ္။ တရုတ္မွာ ဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္ျခင္းခံထားရတဲ့ တရုတ္ဘာသာစကားနဲ႔စာအုပ္ကိုေတာ့ အကန္႔အသတ္ေတြနဲ႔ ထုတ္ေဝခြင့္ျပဳထားပါတယ္။ အာဖရိကတုိက္က ကင္ညာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ကေန ယေန႔အခ်ိန္အထိ ပိတ္ပင္ထားၿပီး စာအုပ္မွာပါဝင္တဲ့ စာသားနဲ႔ပံုေတြက အစၥလမ္မစ္စံႏႈန္းေတြနဲ႔ ကိုက္ညီမႈမရွိဘူးဆိုၿပီး ယူေအအီးႏိုင္ငံကလည္း ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ကေန အခုအခ်ိန္အထိ္ ပိတ္ပင္ထားပါတယ္။ ရုရွားႏိုင္ငံမွာေတာ့ ၁၉၄၃ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၈၀ ခုႏွစ္အထိ ၃၇ ႏွစ္ၾကာေအာင္ပိတ္ပင္ခံခဲ့ရပါတယ္။

ပိတ္ပင္ခံရတဲ့ ေဂ်ာ့ဂ်္ အုိဝဲလ္ရဲ႕ စာအုပ္က ဒီတစ္အုပ္တည္းတင္မဟုတ္ပါဘူး။ Nineteen Eighty-Four ဟာဆိုရင္လည္း ဆိုဗီယက္ေခါင္းေဆာင္ စတာလင္ရဲ႕ေခါင္းေဆာင္မႈအေပၚ ေလွာင္ေျပာင္ထားတဲ့ စာအုပ္ပါ။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဆိုဗီယက္ယူနီယံမွာ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၉၀ ခုနွစ္အထိ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္ၾကာ ေအာင္ ပိတ္ပင္ခံခဲ့ရတဲ့အျပင္ က်ဴဘားဒုံုးပ်ံအေရးအခင္းျဖစ္ခဲ့တဲ့ ၁၉၆၀ ကာလပတ္ဝန္းက်င္မွာလည္း UK နဲ႔ အေမရိကန္တို႔မွာ ပိတ္ပင္ခံခဲ့ရပါတယ္။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာထုတ္ေဝခဲ့တဲ့ ဆဲလ္မန္ ရက္ရွ္ဒီးရဲ႕ The Satanic Verses စာအုပ္ကေတာ့ ဘာသာေရးအျငင္းပြားဖြယ္ရာ အေရးအသားေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံအမ်ားအျပားမွာ ပိတ္ပင္ခံရတဲ့စာအုပ္ပါ။ အိႏၵိယ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ဆူဒန္၊ ေတာင္အာဖရိက နဲ႔ သီရိလကၤာတို႔မွာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ကေန အခုအခ်ိန္ထိပိတ္ပင္ထားသလို အျခားႏိုင္ငံေပါင္း ၁၆ ႏိုင္ငံမွာလည္း ၁၉၈၉ ခုနွစ္ကေန ယေန႔အခ်ိန္ထိ ပိတ္ပင္ထားပါတယ္။ ဒီစာအုပ္နည္းတူ ဘာသာေရးအသိုင္းအဝိုင္းနဲ႔ ထိပ္တုိက္ ေတြ႕ခဲ့တဲ့ စာအုပ္တစ္အုပ္က ဒန္ ဘေရာင္းရဲ႕ The Da Vinci Code ျဖစ္ပါတယ္။ ဒန္ ဘေရာင္းရဲ႕ ဝတၳဳဟာ ခရစ္ေတာ္ဇာတ္ေတာ္စဥ္ကို ေျပာင္းျပန္လွန္ျပခဲ့တဲ့ဇာတ္လမ္းျဖစ္ျပီးေတာ့ မူရင္းဝတၳဳအျပင္ ရုပ္ရွင္ရုိက္ကူးခဲ့တဲ့ေနရာမွာလည္း အၾကီးအက်ယ္ ေအာင္ျမင္မႈရခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကက္သလစ္ဘာသာေရးအယူအဆနဲ႔ ခရစ္ယာန္သမိုင္းအေပၚ ၾကီးၾကီးမားမား ထိခိုက္မႈရွိတယ္လို႔ ယူဆျခင္းခံရတာေၾကာင့့္ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ကတည္းက လက္ဘႏြန္ႏုိင္ငံက ထုတ္ေဝခြင့္ပိတ္ပင္ထားတာ ယေန႔အခ်ိန္အထိပါပဲ။ ဒါ့အျပင္ ကက္သလစ္ဘာသာေရးအသိုင္းအဝုိင္းနဲ႔ ခုခ်ိန္ထိ အျငင္းပြားေနရဆဲစာအုပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

လူငယ္ေတြအၾကားေအာင္ျမင္မႈၾကီးၾကီးမားမားရခဲ့တဲ့ ေဂ်၊ ေက၊ ရိုးလင္းရဲ႕ Harry Potter ဝတၳဳစီးရီးနဲ႔ အီး၊ အယ္၊ ဂ်ိမ္းစ္ရဲ႕ Fifty Shades of Grey ဝတၳဳေတြဟာလည္း ေခတ္သစ္စာေပေလာကမွာ အျငင္းပြားဖြယ္ေတြနဲ႔ ပိတ္ပင္ကန္႔သတ္ခံခဲ့ရတဲ့ စာအုပ္ေတြျဖစ္ပါတယ္။

အထက္မွာေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ စာအုပ္ေတြလိုပဲ ကမၻာေပၚမွာ အစိုးရေတြ တုိင္းျပည္ေတြ ဘာသာတရားေတြ ေက်ာင္းေတြ စာၾကည့္တုိက္ေတြရဲ႕ တားဆီးပိ္တ္ပင္ျခင္းကိုခံခဲ့ရတဲ့ စာအုပ္ေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာ ရွိေနခဲ့ ရွိေနဆဲပါ။ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္မွာဆိုရင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု တစ္လႊားမွာ စာအုပ္ေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာ ပိတ္ပင္ျခင္းခံခဲ့ရတာေၾကာင့္ Banned Books Week ဆိုတဲ့ စာအုပ္ပိတ္ပင္မႈ ကန္႔ကြက္ေရး ရက္သတၱပတ္လႈပ္ရွားမႈမ်ိဳးေတြေတာင္ ျပဳလုပ္ၾကတဲ့အထိပါပဲ။

တကယ္တမ္းအားျဖင့္ ပိတ္ပင္ျခင္းခံရတဲ့ စာအုပ္အမ်ားစုဟာ ပုဂၢိဳလ္ေရးအျမင္ရႈေထာင့္ေတြေၾကာင့္ လိုတာထက္ပိုျပီး အႏၱရာယ္ရွိတယ္လို႔ ရႈျမင္ျခင္းခံရတာျဖစ္တယ္လို႔ ပညာရွင္ေတြကေျပာပါတယ္။ ဥပမာ ဟယ္ရီ ေပၚတာလို စာအုပ္မ်ိဳးေတြဟာ ဆႏၵျပကန္႔ကြက္ ပိတ္ပင္ျခင္းခံရစရာအေၾကာင္းမရွွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေက်ာင္းေတာ္ကို ဆန္႔က်င္တဲ့ အယူဝါဒေတြကို ျဖန္႔ခ်ိတယ္လို႔ ေခါင္းစဥ္တပ္ခံရျပီး ကက္သလစ္ႏုိင္ငံတစ္ခ်ိဳ႕မွာ တားျမစ္ျခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။

စာအုပ္ေတြ စာေပေတြကို တားျမစ္ပိတ္ပင္တာဟာ လူေတြရဲ႕ သိပိုင္ခြင့္ကို တားဆီးလိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ စာအုပ္ေတြရဲ႕ ေဖာ္ျပခ်က္ေတြအေပၚ လြတ္လပ္စြာသေဘာထားကြဲလြဲႏုိင္ခြင့္ရွိေပမယ့္ ပိတ္ပင္တားဆီးတာကေတာ့ မွန္ကန္တဲ့ တုန္႔ျပန္ပံုမဟုတ္ပါဘူး။ ျခင့္ခ်ိန္ရႈျမင္ႏုိင္မယ့္ မွ်ေျခကို ပယ္ဖ်က္လိုက္တဲ့ သေဘာမ်ိဳးသာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလည္း ယခင္စာေပစိစစ္ေရးေခတ္တုန္းက ထုတ္ေဝခြင့္မရခဲ့တဲ့ ျပင္ဆင္တည္းျဖတ္ခံလိုက္ရတဲ့ စာအုပ္ေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာ ရွိခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒီလို ပိတ္ပင္မႈေတြေၾကာင့္ လူေတြရဲ႕ ခ်င့္ခ်ိန္စဥ္းစားႏုိင္စြမ္းကို ကန္႔သတ္သလိုသာျဖစ္ခဲ့ျပီးေတာ့ ဘယ္သူ႕အတြက္မွ အက်ိဳးမရွိခဲ့ပါဘူး။

သမုိင္းတစ္ေလွ်ာက္ပိတ္ပင္ခံခဲ့ရတဲ့ စာအုပ္ေတြဟာဆိုရင္လည္း ပိတ္ပင္ထားစဥ္ကာလေတြမွာ ခိုးဝွက္ထုတ္ေဝခဲ့ၾကသလို အမ်ားစုဟာ ခုကာလမွာ တရားဝင္ ျပန္လည္ထုတ္ေဝခြင့္ရေနျပီျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီစာအုပ္ေတြဟာ သက္ဆုိင္ရာေနရာေဒသနယ္ပယ္ေတြမွာ ျပန္လည္ထုတ္ေဝခြင့္ရတဲ့အခါ ေအာင္ျမင္မႈေတြ ပိုပုိျပီးရရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီအခ်က္က စာေပဟာ တားဆီးလို႔ရေကာင္းတဲ့အရာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာကို ညႊန္းဆိုေနပါတယ္။ တနည္းေျပာရရင္ ဒီအခ်က္ကိုက စာေပရဲ႕ အံ့ဘနန္းအစြမ္းတစ္မယ္လည္း ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။

Monywa Gazette

#Books #Banned #History