Facebook ကိုလဲ အခြန္ေကာက္ပါ
- ေမာင္မိုးဇြန္
- Nov 14, 2017
- 2 min read
ဟုတ္ပါတယ္။ Facebook လို Digital Advertising Platform ေတြကို အခြန္ေကာက္သင့္ပါတယ္။ ဒီလိုအခြန္ေကာက္ဖို႔ သက္ဆုိင္ရာ အစိုးရထံကို အၾကံေပးလိုပါတယ္။ Facebook ကို အခြန္ေကာက္တယ္ဆိုရာမွာ Facebook အသံုးျပဳသူေတြကို အခြန္ေကာက္ခုိင္းတာမဟုတ္ပါဘူး။ Facebook ကုမၸဏီကို အခြန္ေကာက္ဖို႔ ဆိုလိုရင္းပါ။
Facebook မွာ မျမင္ခ်င္မွ အဆံုးျမင္ေနရတာက Sponsored လို႔ ေဖာ္ျပထားတဲ့ Post ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒီပို႔စ္ေတြဟာ Facebook ကို အခေၾကးေငြေပးျပီး Boost လုပ္ထားတဲ့ Post ေတြပါ။ ေယ်ဘုယ်အားျဖင့္ ဒီ Post ေတြအတြက္ ေပးေခ်တဲ့ အခေၾကးေငြေတြကေနတဆင့္ Facebook က ဝင္ေငြ အက်ိဳးအျမတ္အမ်ားအျပားရပါတယ္။
Facebook က အခမဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈျဖစ္ေပမယ့္ ဒီလိုေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္းေတြကေနတဆင့္ ျပန္လည္အက်ိဳးအျမတ္ရွာေဖြတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကမၻာ့လူဦးေရရဲ႕ ၃ ပံု ၂ ပံု အသံုးျပဳေနၾကတဲ့ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ပလက္ေဖာင္းျဖစ္တာေၾကာင့္ ျပန္လည္ရရွိတဲ့ အက်ိဳးအျမတ္က ေသးေသးေကြးေကြးေတာ့ မဟုတ္လွပါဘူး။ ၂ဝ၁၇ ဒုတိယေလးလပတ္တစ္ခုတည္းမွာတင္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၉ ဒသမ ၃ ဘီလ်ံေက်ာ္ပါတယ္။ အဲဒီပမာဏထဲမွာ ျမန္မာျပည္က စီးဝင္သြားတဲ့ ေငြေတြလည္း ပါဝင္ပါတယ္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္တဲ့ အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံက သူတို႔တိုင္းျပည္ထဲမွာ ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္းနဲ႔ ဝင္ေငြလမ္းေျဖာင့္ေနတဲ့ Google ၊ Facebook တို႔ကို အခြန္ေကာက္ခံဖို႔ သက္ဆုိင္ရာ ကုမၸဏီေတြနဲ႔ ညွိႏိႈင္းေနပါတယ္။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ တစ္ႏွစ္စာအတြက္ Google အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္း ၈၃၀ နဲ႔ Facebook က သန္း ၆၅၀ ေလာက္ ေပးေဆာင္ရပါလိမ့္မယ္။
အိမ္နီးခ်င္း အိႏၵိယအစိုးရကလည္း Google နဲ႔ Facebook လို အင္တာနက္ကုမၸဏီၾကီးေတြဆီက တုိက္ရိုက္အခြန္ေကာက္ခံဖို႔ ၾကိဳးပမ္းေနပါတယ္။ အေၾကာင္းအရင္းကေတာ့ ဒီလုပ္ငန္းေတြအေနနဲ႔ ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္းကေန အျမတ္အစြန္းအမ်ားအျပားရေနလို႔ပါတဲ့။ Digital advertising platforms ေတြကို အခြန္ေကာက္ခံတာက အေနာက္ႏုိင္ငံေတြမွာ စတင္ေနျပီျဖစ္ေပမယ့္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံအမ်ားစုကေတာ့ ခုမွ ျပင္ဆင္လာၾကတာပါ။ ဒါကို အမ်ားစုကေတာ့ "equalization levy" လို႔ ေခၚၾကပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာလဲ Facebook ၊ Google စတဲ့ Digital advertising platforms ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အခြန္ေကာက္ခံဖို႔လုပ္ေနတယ္လို႔ သက္ဆိုင္ရာကဆိုထားေပမယ့္ platforms ေတြကို ေကာက္မွာမဟုတ္ပဲ အဲဒီမွာ ေၾကာ္ျငာထည့္ေနတဲ့ ျပည္တြင္းက ေအဂ်င္စီေတြကို ေကာက္မွာလို႔ ဆိုပါတယ္။
ျပည္တြင္း နည္းပညာနယ္ပယ္က ကၽြမ္းက်င္သူေတြကေတာ့ အဓိကအျမတ္အစြန္းရေနတဲ့ Facebook တို႔ Google တို႔လို Digital advertising platforms ေတြကို အခြန္ေကာက္ခံႏုိင္မယ့္ နည္းလမ္းမ်ိဳးကို မၾကံဆပဲ ျပည္တြင္းက အျမတ္အစြန္း အနည္းငယ္သာရေနတဲ့ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ ေအဂ်င္စီေတြနဲ႔ ပိုက္ဆံအကုန္ခံေၾကာ္ျငာေနတဲ့ ေၾကာ္ျငာရွင္ေတြကို အရင္အခြန္ေကာက္ဖို႔ ၾကိဳးပမ္းတာကို အထူးတလည္သေဘာမေတြ႕ၾကပါဘူး။
ေယ်ာဘုယ်အားျဖင့္ အခြန္ရဲ႕ သေဘာကိုက အျမတ္အစြန္းကို အေျခခံေကာက္တာမို႔ ေငြကုန္ေၾကးက်ခံ ေၾကာ္ျငာၾကရတဲ့ ေၾကာ္ျငာရွင္ေတြဘက္ကို အခြန္ေကာက္ခံတာဟာ အျငင္းပြားဖြယ္ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္း ဖြံ႕ျဖိဳးလာျပီး ပံံံုႏွိပ္မီဒီယာေတြမွာ ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္း က်ဆင္းလာေနတာေၾကာင့္ ဒီက႑ ႏွစ္ခုကို ခ်ိန္ညွိဖို႔ ဒီလို အခြန္ေကာက္ခံတာ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။
ဒစ္ဂ်စ္တယ္ ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္းေတြရဲ႕ တိုးတက္မႈနဲ႔အတူ တစ္ဖက္မွာလည္း ရုပ္သံ၊ ေဘလ္ဘုတ္နဲ႔ ပံုႏွိပ္မီဒီယာေတြကို အေျခခံထားတဲ့ သမားရိုးက် ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္းေတြရဲ႕ တိုးတက္မႈႏႈန္းက ေႏွးေကြးလာေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တိုင္းျပည္ကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစမယ့္ အခြန္အခပိုင္းမွာေတာ့ ပံုမွန္သမားရိုးက် မီဒီယာေတြမွာ ေၾကာ္ျငာတာက တရားဝင္အခြန္ေဆာင္ျပီး လုပ္ၾကတာျဖစ္ေပမယ့္ Facebook လို Digital advertising platforms ေတြကေတာ့ အခြန္စနစ္နဲ႔ ကင္းလြတ္ေနပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ပဲ ျပည္တြင္းကေၾကာ္ျငာဝင္ေငြေတြဟာ Digital advertising platforms ေတြဆီကို အတုိင္းအဆမရွိ အလြယ္တကူစီးထြက္ေနတဲ့ အေျခအေနကို ႏုိင္ငံအမ်ားစု ရင္ဆုိင္ေနရတာျဖစ္ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိမွာ ႏုိင္ငံအမ်ားအျပားက Facebook လို လုပ္ငန္းေတြကို စည္းက်ပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္လာၾကရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းကလည္း ဒါေၾကာင့္ပါပဲ။
ဒါေပမယ့္ တစ္ျခားတစ္ဖက္မွာလည္း Facebook အပါအဝင္ အင္တာနက္ အသံုးျပဳမႈႏႈန္း အလြန္အမင္း ျမင့္တက္လာေနသလို သက္ဆုိင္ရာျပည္ပကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔လည္း အင္တာနက္ေၾကာ္ျငာေတြကေနတဆင့္ အက်ိဳးအျမတ္ေတြလည္း ၾကီးၾကီးမားမားျပန္ရေနျပီျဖစ္တာေၾကာင့္ Facebook လို Digital advertising platforms ေတြကို မ်က္ကြယ္ျပဳထားဖို႔ မသင့္ေတာ့ပါဘူး။ တျခားကမၻာ့ႏိုင္ငံေတြလဲ အခြန္ေကာက္ခံႏုိင္မယ့္နည္းလမ္းေတြကို ရွာေဖြေနၾကပါျပီ။
ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ Facebook ကို အခြန္ေကာက္ဖို႔ေနေသာသာ လက္ရွိ ဖြင့္ဟေျပာဆိုထားသလို ေၾကာ္ျငာသုံးတာအတြက္ အခြန္ေကာက္ဖို႔ေတာင္ အေတာ္ျပင္ဆင္ယူရဦးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒစ္ဂ်စ္တယ္စနစ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ျမန္မာျပည္က ဥပေဒေတြက အဲဒီေလာက္အထိလက္လွမ္းမမီေသးတဲ့ ေျခအေနမ်ိဳးမွာရွိေနပါေသးတယ္။
လက္ရွိ အခြန္ဥပေဒေတြအရ Facebook မွာ ေၾကာ္ျငာထည့္တာကို ဝန္ေဆာင္မႈအမ်ိဳးအစားထဲ ထည့္တြက္မယ္ဆိုရင္ ကုန္သြယ္ခြန္ (Commercial Tax) နဲ႔ အျမတ္ခြန္ (Withholding Tax) ေကာက္လို႔ရႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ Facebook ကို အခြန္ေကာက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ဝန္ေဆာင္မႈေတြနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ အခြန္ေကာက္ခံေရးဆိုင္ရာ သီးျခားဥပေဒရွိဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီလိုတိက်ေရရာတဲ့ ဥပေဒမရွိတာေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္ ဘီလီယံခ်ီ အခြန္ဝင္ေငြေတြ လက္လြတ္ဆံုးရံႈးေစသလို တုိင္းျပည္တြင္းက ေၾကာ္ျငာဝင္ေငြေတြကိုလည္း အလြယ္တကူ လက္လႊတ္ရေစပါတယ္။
ယခုႏွစ္ပိုင္းအတြင္းမွာ EU ႏိုင္ငံေတြက ဥပေဒျပဌာန္းျပီး Facebook ဆီက အခြန္စည္းက်ပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ Facebook က အခြန္ စည္းက်ပ္မႈႏႈန္းနည္းတဲ့ အိုင္ယာလန္မွာ အေျခစိုက္ျပီး အခြန္ေငြနည္းနည္းပဲ ေပးရေအာင္ ေရွာင္လႊဲေနလို႔ျဖစ္ပါတယ္။
ဆိုလိုခ်င္တာက ကိုယ့္ဘက္မွာ တိက်ေရရာတဲ့ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒျပဌာန္းျပီး သူတို႔ဆီက ရသင့္တဲ့ အခြန္အခကိုမရယူနိုင္ေသးရင္ Facebook လို ႏိုင္ငံတကာကုမၸဏီၾကီးေတြရဲ႕ လက္တလံုးျခား အျမတ္ထုတ္မႈကို ခံေနရဦးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ခုခ်ိန္မွာ ျပည္တြင္းက ဒစ္ဂ်စ္တယ္ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္းေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ၾကိဳးပမ္းတာကို အျပစ္မဆိုလိုေပမယ့္ Facebook လို လုပ္ငန္းမ်ိဳးေတြကို အခြန္စည္းက်ပ္ႏုိင္ဖို႔ ပိုအာရံုစိုက္ၾကိဳးပမ္းဖို႔ သင့္တယ္လို႔ ျမင္မိပါတယ္။
Mobile Guide / Vol.4, Issue 29
(ယခုေဆာင္းပါးကို Mobile Guide ဂ်ာနယ္တြင္ "Digital Advertising Platforms ကိုလည္း အခြန္ေကာက္ပါ" ဟူသည့္ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္)
Comments